Η ποιότητα του σπέρματος αξιολογείται βασικά σύμφωνα με τις εξής παραμέτρους: την συγκέντρωση (τον αριθμό των σπερματοζωαρίων που εντοπίζονται ανά 1 ml σπερματικού υγρού), την κινητικότητα (την κίνηση των σπερματοζωαρίων) και την μορφολογία (το ποσοστό των σπερματοζωαρίων που έχουν φυσιολογική μορφή).

Η σπερματική ποιότητα μπορεί να εμφανίσει προσωρινή ή μόνιμη βλάβη. Ένας υψηλός πυρετός ή η πρόσφατη έκθεση σε τοξικές ουσίες, μπορούν επίσης να επιβαρύνουν την ποιότητα του σπέρματος, όπως και οι ακτινολογικές εφαρμογές που πραγματοποιούνται κοντά στους όρχεις. Η ηλικία του άνδρα ενδέχεται επιπλέον να επηρεάσει μερικώς την ποιότητα του σπέρματός του, καθώς και η υπερβολική χρήση αλκοόλ ή/και το έντονο κάπνισμα.

Τα επίπεδα του σπέρματος κυμαίνονται και ποικίλλουν ανά εκσπερμάτιση. Σύμφωνα με τις υποδείξεις του Π.Ο.Υ., για την ακριβέστερη αξιολόγηση της διακύμανσης της σπερματικής ποιότητας συνιστάται η εξέταση δύο δειγμάτων σπέρματος σε χρονική απόσταση μεταξύ 1 ή 2,5 μηνών.